Nefel

[ PÊNCŞEM, 2024-11-21 ] [ BIKE MALPERA DESTPÊKÊ ] [ BÊXE NÊV BIJAREYAN ] [ KONTAKT ] [ INFO ] [ LÊGERÎN & ARŞÎV ]

DESTPÊK

	Nûçe

	Nivîsar

	Kulturmagazîn

	Hevpeyvîn

	Kolumnîst

	Ewrokurd

	E-Pirtûk

	Lîteratûr

	Ziman

	Muzîk

	Foto

	Lînk

E-POSTEYA TE

	Nav (Username)



	Şîfre (Password)





	»E-posteyeka nû bo xwe qeyd bike

REKLAM

KOLUMNÎST

nootropil
nootropil read
Bakurê Kurdistanê dikare bibe Şemzînaneka mezin

STOCKHOLM, 6/12 2005 — Bûyera Şemzînanê û destdirêjkariya saziyên dewletê û çeteyên wan bo ser jiyan û ewlekariya xelkê kurd careka din wê rastiyê diyar dike ko hêj dewleta tirk dixwaze dewleta tirkan û tirkîniyê be, ko ew hêj misir e li ser nenaskirina hebûna kurdan ya qanûnî, li ser nenaskirina mafên wan yên kulturî û neteweyî di destûrê de, ew hêj naxwaze ji perspektîva pirseka siyasî berê xwe bide pirsgirêka kurdî.

Tirkiyeyê di bêtir ji heştê salan de bi hemî şiyan û metodên ji destê wê hatîn hewil da hemî deng û bizavên azadiya kurd û Kurdistanê biperçiqîne û bikuje. Wê bi pîlan û planên dariştî hewil da kurdan di nav xwe de bihelîne û asîmîle bike, ziman û kultura wan ji nav bibe û wan bike tirk, lê herçend wê Kurdistan wêran kir, derbên mezin li ziman û kultura kurdî dan lê kurd man li ser axa welatê xwe û her man kurd û pirsa kurdî jî hindê wêvetir e mezintir dibe.

Vê rastiyê dewlet û general û rayedarên wê pir êşandine ko siyaseta wan ya nifşperês ya bêtir ji heştê salan ser negirt, ko kurd li başûrê Kurdistanê dibin xudan statûyeka siyasî û qanûnî ya serbixwe û kartêkirina wan dê li ser hişyariya neteweyî ya bakurê Kurdistanê hebe, ko Yekîtiya Ewropayê ji wan daxwaza naskirina mafên minorîteyan dike, ko êdî ew nikare ji aliyekî xwe bi demokrat bide nas kirin û ji aliyê din ve miletê kurd bindest bike û wî ji mafên kulturî û neteweyî bê behir bike û vê pirsê piştguh bike.

Bûyera Şemzînanê diyar kir ko xelk yê hişyar e û pêçêbûn û îmkanên mezin yên serhildaneka neteweyî û berxwedanê ji bo bidestveanîna mafên xwe yên kulturî û neteweyî di nav vî xelkî de hene û bakurê Kurdistanê bi hemî ve dikare bibe Şemzînaneka mezin. Dewleta tirk êdî nikare berê rojê bi bêjingê veşêre û xelkê bi hindê qayîl bike ko bûyera Şemzînanê û berşiyên wê ji karên terorîstan in, yan ji provokasyonên başûrê Kurdistanê û serokê wê ne, yan ji pîlan û destêwerdanên Emerîka û Ewropayê ne.

Êdî belî ye ko ev encama siyaseta Tirkiyeyê ya nenaskirina qanûnî bo hebûna kurdan û mafên wan yên kulturî û neteweyî ye, ev ji hindê jî têt ko hevwelatîbûn li Tirkiyeyê bes ya texa serdest e, bes ya tirkan e û ev bi xwe jî kakila nedemokratîkbûna vê dewletê ye. Ev di eslê xwe de ji hindê ye ko ev dewlet kurdan wekî partnerên tirkan nabîne û çi carê di çi pirseka girêdayî vê dewletê de pirs bi kurdan nehatiye kirin û ew her ji destpêkê li ser binyatê dewleta tirkan û tirkîtiyê ya neparçebar hatiye ava kirin û heta niho jî bi wê dîtin û wê xeyalê birêve diçe. Ev encama siyaseta margînalîzekirina kurdan û daxwazên wan e.

Bizava siyasî ya kurdî mixabin ne li astê pirsa xwe û vê qonaxê ye. Du partî hevpeymanekê mor dikin lê ew li nava welatî di praktîkê de çi kartêkirineka li ber çav nake. Partiyek di dadgehê de bi kurdî berevaniyê ji xwe dike lê eger ne hemî, piraniya weşanên wê yên nivîskî bi tirkî ne û malpera wê ya internetê jî bi tirkî ye û qet hewil nedaye ko zimanê kurdî jî hema çi nebe hindî tirkiyê bikar bîne. Li şûna ko insiyatîvên kurdên bakurê welatî di nav welatî bi xwe de çê bibin, insiyatîvên wan li Ewropayê çê dibin. Weha qada xebata siyasî li bakurê Kurdistanê û monopola wê hêj dimîne di destên wan de yên ko bi hemî ve mijûlî serokekê girtî û şîret û gotinên wî ne.

Li bakurê Kurdistanê kirîzeka siyasî ya mezin heye û rêber û rêberiyên siyasî yên neteweyî yên xudan program û armancên neteweyî yên zelal û realîst ko kartêkirina wan di nav xelkê kurd de hebe hema bêje nînin. Vê rewşê pêwîstî bi şilqandinekê heye û qet çi dewletek çend demokrat be mafên mînorîte û neteweyên din bi xwe nade, lê maf tên standin. Vê jî pêwîstî bi hebûna navmaleka kurdî ya bihêz û hişyar û yekgirtî heye, vê pêwîstî bi hebûna hêzên siyasî yên kurdî yên ektîv û xebatker li ser axa bakurê welatî heye, vê pêwîstî bi hindê heye ko hêza mezin ya bakurê welatî li şûna xwe bi dinyayê hemiyê ve mijûl bike û xwe bi nûnera hemî kurdan û hemî rojhilata navîn bibîne bila ew xwe li ser bakurê Kurdistanê konsentire bike û weneke serhildana xelkê Şemzînan bêt bêdeng kirin û jibîr kirin lê wê bike mînak û ders û berfireh bike heta hemî bakurê Kurdistanê dibe Şemzînaneka mezin.

Bila ew li şûna xebateka bêencam li her çarparçeyan birêve bibe tiştekê xêrê bo bakurê welatî û xelkê wî yê perîşan û bindest bike. Bila ew xwe ji rêberiya serokê girtî û komplêksa rêberiya hemî kurdan û hemî parçeyên Kurdistanê rizgar bike. Bila ew hebûna yên ji bilî xwe di siyaseta kurdî de qebûl bike û rê xweş bike li ber karê kurdistanî yê hevbeş li bakurî Kurdistanê.

Hindî siyasetmedarên kurd û hêzên siyasî yên kurdî di nav welatî de bihêz bikevin û bibin hêza xelkî û dengê daxwazên wan yên neteweyî û di xebateka hevbeş de ji bo kurd û Kurdistanê beşdar bibin dê kartêkirina wan li ser dewleta Tirkiyeyê û li ser astê derve jî bihêztir be û weha rê li ber çareseriyeka siyasî bo pirsgirêka kurdî li Tirkiyeyê vedibin.

-----------------------------------

Nivîskar: SIDQÎ HIRORÎ
Weşandin: 2005-12-06
Xwendin: 11241