Nefel

[ ÇARŞEM, 2024-12-04 ] [ BIKE MALPERA DESTPÊKÊ ] [ BÊXE NÊV BIJAREYAN ] [ KONTAKT ] [ INFO ] [ LÊGERÎN & ARŞÎV ]

DESTPÊK

	Nûçe

	Nivîsar

	Kulturmagazîn

	Hevpeyvîn

	Kolumnîst

	Ewrokurd

	E-Pirtûk

	Lîteratûr

	Ziman

	Muzîk

	Foto

	Lînk

E-POSTEYA TE

	Nav (Username)



	Şîfre (Password)





	»E-posteyeka nû bo xwe qeyd bike

REKLAM

KOLUMNÎST

Divêt êdî şirketên partiyên desthilatdar li başûrê welatî Kurdistanê li ser xwe dabeş nekin

STOCKHOLM, 2/9 2007 — Hevrikiya di çarçoveyên qanûnê de pir giring e, ne bes di bicihkirina prensîpên demokratiyê û civaka sivîl û azadiyên ferdan û grupan de, lê ew her weha di warê aborî jî de û ji bo berjewendiya hem xelkî û hem şirketan jî gelek giring e. Em bibêjin eger li Kurdistanê ji bo tiştekê, ko pêwîstiya xelkê pê heyî û dixwazin bikirin yek şirket hebe û ew bi tenê xudana monoplê be li se wî tiştî, bê şik dê ew şirket bi dilê xwe bi bihayê firotina wî tiştî bileyize û qet nakeve di xema baştirkirin û çêtirkirina wî tiştî de û ew di bihayê firotinê de qet hizra bikiran nake. Lê ko du û bêtir şirketên diristkirina wî tiştî hebin, bê şik dê di bihayê firotinê û di kvalîteya tiştî jî de, ew ji hevdu feriq bin. Dê xelkî jî îmkana hilbijartina wî hebe yê ko ew ji xwe re minasibtir dibînin, ne ko ew wî bibin yê ko şirketa monopl li ser heyî bi wî biha û kvalîteya wê divêt feriz bike. Di rewşeka weha ya hevrikiyê de dê herweha jî ew şirket bi xwe jî, ji bo bidestxistina bêtir bikiran û berferhkirina qada kar û xebata xwe hewil bidin berhem û kar û xizmetên xwe ji yekûdu baştir lê bikin.

Asiacellê û Korek Telekomê ko herdu şirketan torên xwe yên telefonê li başûrê Kurdistanê hene, digel şirketa MTC Atheer ya erebî mafê xetên telefonan li seranaserî Kurdistan û Îraqê bo demê 15 salan, ji 1/9 2007-ê wergirt. Asiacellê û li gor wî mafê ji dewleta federal wergirtî, her roja 1/9 xetên xwe li Hewlêrê vekirin. Lê çend seetan piştî hîngê hikûmeta Kurdistanê polîs şandin ser û xetên Asiacellê li Hewlêrê girtin. Niha jî mesele ketiye di navbera serkirdayetiyên YNK-ê û PDK-ê de ko ew li ser astê du hêzên hevpeyman di hikûmeta Kuridstanê de wê pirsê çareser bikin.

Binyatê meseleyê weha ye: Korek Telekom girêdayî PDK-ê ye û ew ji destpêka xwe, ji sala 2001-ê li wan deveran e yên ko wextekî bi îdareya Hewlêrê dihatin bi nav kirin. Asiacell jî, herçend xudana wê şirketa Wataniya ya kuwêtî bû, girêdayî YNK-ê ye û ji sala 2003-ê li wan deveran bû yên ko wextekî bi îdareya Silêmaniyê dihatin bi nav kirin.

Niha jî bazarekê berferehtir li ber wan herduyan vebûye ko ew herdu bûne xudan mafên qanûnî bo belavkirina torên xwe yên telefonên mobile li seranserî başûrê Kurdistanê û Îraqê û ev deriyekê mezin e li ber pêşketin û berferhbûna qada karkirin û qezenckirina wan. Eger bes problemên qanûnî di rêya karkirina Asiacellê û Korek Telekomê de bo karkirina wan li seranserî Kurdisanê hebin û ew bûye egera rawestandina destpêkirina Asiacellê li Hewlêrê, baş e ko ew zû bên çareserkirin û herdu alî rê li ber şirketên hevdu vebikin. Eger jî hêj mesele ew be ko hinek naxwazin monopola xwe li deverên xwe ji dest bidin, ev şaşiyeka mezin e û tadariyek e nebes li hember aliyê din, lê herweha bêtir li hember bikiran e, ko mafê wan heye li ber wan alternatîf hebin û ew ji wan alrtenatîfan wê ya li gor wan ji wan re baştir e ji xwe re hilbijêrin. Ji bilî ko ev dê karekê ne li gor qanûnê be.

PDK-ê û YNK-ê baş kir ko wan li hev kir û hikûmeta hevbeş ava kir. Ew gelek baş dikin ko ew di vê qonaxa weha hesas de li ser pirsgirêkên çarenivîssaz yên Kurdistanê û xelkê wê li hev dikin û di wî warî de xudan dîtineka hevbeş in. Lê wan baş nekir ko wezîrên wan hevrikiyeka baş û ciddî di navbera xwe de li ser pêşkêşkirina kar û xizmetên çêtir, li ser bêtir ji yê din xwegirêdanê bi qanûnê û ji yê din bêtir paqijkirina wezareta xwe ji gendeliyê, nakin. Wan baş nekir ko hêj heta niha jî ew di praktîkê de wekî du îdareyên Silêmanî û Hewlêrê kar dikin; mam Omer ji Silêmaniyê berpirsiyar e û kekê Nêçîr jî ji Hewlêr û Dihokê. Ew dê baş nekin ko ew van şûnwarên duîdareyiya berê ji nav nebin û bazarê Kurdistanê ji hemî şirketên kurdistanî re azad nekin.

-----------------------------------

Nivîskar: Sidqî Hirorî
Weşandin: 2007-09-02
Xwendin: 9432