STENBOL, 26/3 2011 — Hindek rûdan, gav û dîmen hene ko di cihê lê rûdidin de karîgeriyeka gelek mezin li ser jiyan û qedera civat û miletê li wî cihî dikin. Ew gav û rûdan wekî zivrîneke dîrokî tê zanîn û bi nav kirin. Serokê belediyeya Diyarbekirê Osman Baydemir vê pêncşema borî li Diyarbekirê dîmeneke gelek balkêş û watedar raberî ber çavê kurdan û dinyayê kir.
Li gorî qenaeta min cara pêşiyê ko aparetaka milîtarî zerafeta siyasetmedar û serwerekê ewqas ciwan raberî dinyayê dike. Ew gava ko Borîs Yeltsîn di 1990-ê de li meydana Kremlînê derketî ser debabeya darbekaran wekî abîdeyekê maye di bîra dinyayê de; wî dîmenê Yeltsîn qedera Rûsyayê guhort. Ew dîmen hertim li ber çavê min e, lê bawer bikin wê gavê Yelsîn jî di rewşa xwe ya rûhî de bi qasî darbekaran xirçin bû. Ji xwe ji wî haletê-ruhî yê xirçin e ko hêj Rûsya nebûye welatekê demokratîk.
Pênçşemba borî danê nêva rojê, objektîfên hemî ajans û kanalên televîzyonên sereke yên Tirkiyeyê li ser Osman Baydemîrî bûn. Panzêra ko di bin lêngên wî de tenê bibû wesliyeka ya nîşandan zerafet, aqil û metaneta wî. Di ekranên televîzyonan de nedihat bihîstin ka Osman Baydemir çi dibêje. Ji xwe bi ya min qet pêwîstî bi gotinê ne bû. Min gelekê berê xwe da, hewl û hereketên beden, dest û lepên Osman Baydemir. Min wê gavê sebir û metaneta Gandî, bawerî û îradeya Martin Luther King di hewlesta Baydemirî de dît. Heta dema ko wî xwest hîmayeyê wî dest û bedena wî serbest bihêle jî, bi sertiliyên destê xwe, wekî lehîstokekê digel wî bike, destê wî ji xwe da paş. Paşê hat fêmkirin ko wî digot: “Kevir tune, molotof-koytelî tune, şîdet tune; em bi dilê xwe yê tazî li vir in, ne ji me lê ji zilma xwe bitirsin”.
Di 28-ê tabaxa 1963-yê de, dema Martin Luther Kingê rêberê rûhanî yê reşikan, di axaftina xwe tarîxî ya ji bo “Meşa bo Washingtonê” de, li ber peykerê Abraham Lincoln kirî, digot “I have a dream!- Min xeyalek heye!” û bang li berxwedaneka xwedanesalet dikir, kêm zêde tiştên ko Osman Baydemirî du roj berê gotin, digot. Martin Luther King di tarîxa dinyayê ya nêzik de, wekî rêber û sembola berxwedana bizava sivîl e. Osman Baydemir li meydana Diyarbekirê li ser pişta panzêra ko heta niha apareteka zilm û zordariyê bû, xeyala Martin Luther King li bîra min anî. Lewma ez dibêjim, xeyalek ya Osman Baydemirî jî heye, tenê pêşiyê bila kurd, paşê jî zorker jiyanê li wî tarî nekin, bes e.
Di 24-ê adarê 2011-yê de li Diyarbekirê aparat û sîstema zilmê li himberî metanet û zerafeta Osman Baydemir neçar û ji hevketî bû. Polîs di rewşek gelek trajîk-komîk de bûn. Panzer bibû qaideyê bilindkirina Osman Baydemirî. Ji xwe bi ya min, Osman Baydemirî ji sibê de, peykerek wesa di meydaneka herî mihteşem ya Diyarbekirê de, heq kiriye.
Di vê babetê de ez dixwazim çend gotinan li ser xwedana kevir û şîmaqan jî bêjm. Li gorî qenaeta mim, yên di meydanan û kolanan de kuç û keviran digirin destê xwe, dema ko sibe bibin desthilatdar, dê ne ji xwedanên panzêrên îro demokrattir bin. Helbet şîmaqa parlametera BDP-yî Sabahat Tuncelê li Diyarbekirê danî polîs jî metaforeka gelek balkêş e. Ji ber ko heya niha polîsan (her niha jî), li kuçe û meydanên Diyarbekirê û bajarên dî yên Kurdistanê milet û nûnerên milet didan ber şîmaqan, lê vê carê keseka hilbijartî şîmaqek danî polîs. Ji vî alî ew şîmaq dikare wekî metaforeka guhotina ber bi başiyê ve jî bêt dîtin.
Lê divê em jî bir nekin, çi di malê de, çi di kolanê de, çi desthilatdar û çi kral; zihniyeta şidetê heman tişt e. Lewma, dema ez wê îmaja Sabahat Tuncelê ya xirçin û xwedanşîmaq tînim ber çavên xwe, ez bawer dikim ko ji bo wê ne tenê li himberî polîs, belko di malê de jî aparata bo wê herî “efektîf”-karîger şîmaq e. Her difikirim ko dema sibe roj desthilatdariyên Tansu Çiler bikevin di destê Tuncelê de, ew dê ne ji Çilerê demokrattir be. Bengi Yildiz jî bi kevirê xwe û bi êrişa xwe ya xirçin ya di cadeyê de heman menzere û zihniyet nîşan da. Kurd bi jiyana bi kevir û bi şîmaq na gihîn ti deran. Vêca kevir û şimaq çi li himberî zarokên wan bin an jî çi li himberî xêrnexwazên wan bin.
Lê dema em bên ser helwesta Baydemirî û zerafeta wî nişan dayî, ez dibêjim ko hon hemî aparat û sîstemên mîliter yên desthilatê bêxin di bin desthiltadariya Osman Baydemirî de, ew dê van aparat sîsteman hemiyan ji bo ciwankirin, delalkirin û wekhevîkirina jiyanê û bo bicihkirina xewn û xeyalên zarokan û daxwazên kesên bêdesthilatdar bi kar bîne. Zerafeta û kamîliya Osman Baydemir ya li ser pişta panzerê xeyal û îmajek wiha bi min re çêkir.
Bila kes dilê xwe nehêle, min jî xwest ez hinekê behsa portreyê siyasetmedarê di xeyalên xwe de bikim. Her ez bawer dikim ko dê dîmenê Osman Bayerdemirî yê li ser pişta panzerê bibe momenteke modeleka nû bo siyaseta bakurê Kurdistanê. Dê kurd bi vê modêlê baştir bizanin, rê û metodên berxwedaneka sivîl û xwedanesalet ka çawan nin. |
