Nefel

[ ÇARŞEM, 2024-12-04 ] [ BIKE MALPERA DESTPÊKÊ ] [ BÊXE NÊV BIJAREYAN ] [ KONTAKT ] [ INFO ] [ LÊGERÎN & ARŞÎV ]

DESTPÊK

	Nûçe

	Nivîsar

	Kulturmagazîn

	Hevpeyvîn

	Kolumnîst

	Ewrokurd

	E-Pirtûk

	Lîteratûr

	Ziman

	Muzîk

	Foto

	Lînk

E-POSTEYA TE

	Nav (Username)



	Şîfre (Password)





	»E-posteyeka nû bo xwe qeyd bike

REKLAM

KOLUMNÎST

Xwefiroşên bakurê Kurdistanê

HEWLÊR, 25/8 2005 — Dîroka miletan bi qehreman û xwefiroşan dagirtiye. Kurd miletek e û qehremanên miletê kurd pir in. Kurd miletek e û xwefiroşên miletê kurd jî ne kêm in. Gelo tixûbê di nêvbera xiyaneta aşkera û xeletiyên siyasî de çi ye. Gelek qehremanên miletekî dikarin xeletiyên siyasî yên pir mezin bikin bêyî ko mirov bikare wan bêxe kategoriya xayîn û xwefiroşan de.

Di destpêka vê mehê de (6/8 2005) serokê Kurdistanê Mesûd Barzanî li Parlamentoya Kurdistanê behsa hinek kurdên xwefiroş kir û got hinek kes xwe wekî nûnerên kurdên feylî, kurdên êzidî û kurdên şebek nîşan didin û îdia dikin ko feylî, êzidî û şebek ne kurd in û neteweyên dî ne. Mesûd Barzanî ew kes wekî xwefiroşên miletê kurd bi nav kir û got kurd dê bi awayekê dijwar li hemberî wan raweste û got:

— Planek heye ko goya êzidî, şebek û feylî neteweyên dî ne. Heger hinek xwe wekî nûnerên êzidî, şebek û feyliyan bibînin bila bên û em rapirsiyekê bikin. Êzidî, şebek û feylî kurdên eslî ne û heger çend xwefiroşek hebin bila li wan pîroz be. Em dê bergiriyeka dijwar li hemberî wan xwefiroşan bikin.

Mezhebê kurdên feylî şîe ye û hinek kes ji wan bawernameya xwe ya mezhebî didin pêşiya nasnameya xwe ya neteweyî û dibêjin feylî ne kurd in. Herwiha hinek kurdên êzidî jî bawernameya xwe ya dînî didin pêşiya nasnameya xwe ya neteweyî û dibêjin êzidî ne kurd in heman diyarde li nik hinek kurdên şebek jî peyda dibe.

Li bakurê Kurdistanê jî hinek kurdên zaza îdia dikin ko zazayî yanî dimilî zimanekê cida ye û zaza bi xwe jî miletekê cida ye û ne kurd in. Ew îdia pirtir di nêv zazayên li Ewropayê tête dîtin û li bakurê Kurdistanê bi xwe kurdên zaza xwe kurd dihesibînin û qîmetî nadin wan îdiayan. Ya hêj xerîbtir hinek kurdên zaza yên devera Dêrsimê kurdên zaza yên devera Swêregê jî ji xwe nahesibînin ji ber mezhebê wan cida ye. Zazayên Dêrsimê elewî ne û zazayên Swêregê sinî ne.

Heger kurdekê zaza xwe kurd nehesibîne û bibêje zaza miletekê cida ye û zazakî jî zimanekê cida ye herçend ez ne digel baweriya wî bim jî ez rêzê jê re digirim û ew xwe çawa his bike û bihesibîne ez jî dê wî wisa bihesibînim.

Lê belê heger kurdekê safî kurd yanî zimanê wî kurdî be, miletê wî kurd be û welatê wî jî Kurdistan be û ti cidahiya wî ya mezhebî jî nebe û rabe û bibêje ew tirk e hingê em bi rehetî dikarin bibêjin ew kes wekî ko serokê Kurdistanê Mesûd Barzanî dibêje “xwefiroş” e.

Heger kurdek li bakurê Kurdistanê bibêje nasnameya wî ya esasî tirk e û dibe ko koka wî/wê kurd be lê belê her cardî jî ew tirk e û înkara hebûna neteweya kurd û înkara hebûna welatê kurdan Kurdistanê bike û ji bo miletê kurd jî ti daxwazên siyasî û neteweyî neke hingê bi hêsanî em dikarin bibêjin ew ne tenê “xwefiroş” û “xayîn” e, ew di heman demê de dijminê miletê kurd e.

Kurdek dikare kurd be û “xwefiroş” be, kurdek dikare kurd be û “xayîn” be, yanî kurdek dikare nasnameya xwe ya neteweyî biparêze lê belê xiyanetê li miletê xwe bike û xwe bifiroşe.

Diyardeyeka nû li bakurê Kurdistanê derketiye û rêberê Partiya Karkerên Kurdistanê Abdullah Ocalan û avakerên Demokratik Toplum Hareketi yanî Leyla Zana, Hatip Dicle, Orhan Dogan, Selim Sadak û hinek kesên dî serkêşiya wê dikin. Abdullah Ocalan û kirêgirtiyên wî dibêjin li bakurê Kurdistanê welatekê navê wî Kurdistan nîne, miletekê navê wî kurd nîne û hemî kurd tirk in.

Abdullah Ocalan behsa du nasnameyan dike: 1) nasnameya raser (ust kimlik), 2) nasnameya jêrê (alt kimlik). Abdullah Ocalan û avakerên DTH dibêjin li Tirkiyeyê tenê yek netewe heye û ew jî neteweya tirk e. Abdullah Ocalan û avakerên DTH kurdan wekî grupeka etnîkî jî qebûl nakin û dibêjin koka hinek tirkan dikare kurd be yanî nasnameya neteweyî ya Abdullah Ocalan, Leyla Zana, Hatip Dicle, Orhan Dogan û Selim Sadakî tirk e lê belê koka wan ya nijadî kurd e û ji ber hindê divêt kurd xwedîtiyê li neteweya xwe ya tirk bikin û ti daxwazên neteweyî yan grupî ji bo kurdan nedin pêş.

Ev fikra Abdullah Ocalanî û avakerên DTH-yê fikra nijadperestên tirk e û dewleta tirkan jî li ser esasê wê fikrê hatiye ava kirin û qanûna bingehî ya dewleta tirkan jî her li ser wî esasî hatiye nivîsandin.

Desthilatdarên dewleta tirkan îro bêçare bûne û hebûna “problema kurdî” îtiraf dikin û herçend qanûniyen û îdeolojîkiyen kurdan wekî grupeka etnîkî yan miletekê cida nehesibînin jî di pratîkê de dizanin ko kurd miletekê cida ye û Kurdistan jî welatekê cida ye û lewra nizanin ka dê çawa xwe li hemberî daxwazên miletê kurd biparêzin.

Vêca Abdullah Ocalan û avakerên DTH li gor hemî pîvanan ne tenê “xwefiroş” û “xayînên” miletê kurd in, ew di heman demê de dijminên miletê kurd in. Heger tirkek nasyonalîzma tirkîtiyê biparêze rê jê re heye lê belê heger kurdek nasyonalîzma tirkîtiyê biparêze ji bilî “xwefiroşî” û “xiyanetê” em nikarin ti navên dî lê bikin.

Miletê kurd li Rojhilata-nêvê bûye miletekê xudanrêz û li başûrê Kurdistanê dewleteka federal ava dike û qanûna bingehî ya daîmî ya Iraqê jî nîşan dide ko ji niho û pê ve kurd dê biryarê li ser çarenivîsa xwe bidin. Prosesa jihevcidabûna parçeyên jihevcida yên Iraqa siyasî destpê kiriye û heta çar-pênc salên dî Kurdistaneka serbixwe dê ava bibe.

Dewleta tirkan û tirk bi hevkariya apociyan û avakerên DTH jî be nikare rê li ber qedera xwe ya têkçûnê bigire û qedera tirkan li Tirkiyeyê dê wekî ya siniyên Iraqê be û tirk dê marjînalîze bibin.

-----------------------------------

Nivîskar: ARIF ZÊREVAN
Weşandin: 2005-08-25
Xwendin: 7250