Nefel

[ ÇARŞEM, 2024-12-04 ] [ BIKE MALPERA DESTPÊKÊ ] [ BÊXE NÊV BIJAREYAN ] [ KONTAKT ] [ INFO ] [ LÊGERÎN & ARŞÎV ]

DESTPÊK

	Nûçe

	Nivîsar

	Kulturmagazîn

	Hevpeyvîn

	Kolumnîst

	Ewrokurd

	E-Pirtûk

	Lîteratûr

	Ziman

	Muzîk

	Foto

	Lînk

E-POSTEYA TE

	Nav (Username)



	Şîfre (Password)





	»E-posteyeka nû bo xwe qeyd bike

REKLAM

KOLUMNÎST

“Jiyan bi şeref jiyîn e” û xencer

STOCKHOLM, 6/3 2006 — Bi hezar salan bû ko li ser axa bav û kalan, pişta xwe dan çiyayên berz û li quntarên bilindahîyan cih bûn û bi serbilindî jîyan. Dagirkerên cûr bi cûr hatin û çûn lê tu carî serî ji wan re netewandin, ji xerîban re negotin belê. “Jiyan bi şeref jiyîn e” gotin û wek xencereke ji pola li dij dagirkeran, zordar û talankeran rawestîyan û lehengên xewnên şevan bi têkoşîna xwe ya efsanewî di zinar û kelatên welatê xwe nivîsandin. Ev helbest têkoşîna wan xenceran e, yên ko jiyana azad di ser her tiştî re girtin û bi mêrxasî ji bo şeref û heysîyeta milet û welatê xwe şer kirin:

Xencer

di şeveke zîvîn de
li çîyayê pîrs
li quntarekî
xencerek dibiriqî
bê tirs
desteyê xencerê
neqişandî bi zêr
şewqa xwe dida
jor û jêr
veniştibû bazekî
xwe danîbû ser zinarekî
çavên wî bi hûrbîn
mêze dikir bi kûrbîn
şeveke hênik
dimilmiland bayekî sivik
quntar asê
newal kûr
avahî dûr
pelên daran direqisîn
hûr bi hûr

ev çîya
newal
gelî
zinar
şikeft
dar û ber
teyr û tilûr
hemî dirinde
û
firinde
tevde şahidê me ne loo

nizanim
cara çendan e
nizanim
dihatin
ji warên beyar
ji erdên bê dar
ji çolên xedar
çavsor û har
dihatin

li pêş wan cehşên zeman
efserên emperyal
kulîyên çolan
ber bi çîyan
dihatin

şev bû
şeveke ducanî
li quntar
ji zikê zinaran
dipijiqî aveke qerisî ji kanî
av û ax bi hev re dixijxijî
li ber zayînê bû dola vajî

dihatin bi harî
neyarên xencera barî
dibiriqî xencerek
ji rengê zer
şewqa xwe dida der
dar dibûn xencer
zinar dibûn xencer
kevir dibûn xencer
ava gelî dibû xencer
çîya dibû xencer
dola vajî seranser
dibû xencer

efserê emperyal
tevî kulîyên decal
bi şûrên xwe yên sar
êrîş kirin
wekî her car
lê belê
li ber xenceran
ji hev ketin mîna pincar
ji taqet ketin
bi carekê
man bê mecal

II

hewayeke sar
tevizîbûn di kunên xwe de mar
dadiketin kulîyên berfê
lê dida dilê min bi kefteleftê
ez dilgirtîyê vê axê me
digot cotkarê xoşnav
digel rezvanê bênav
tu vê bizane loo
di çîya de veşartî ye dilê min
çîya germ dibe bi hilma min
û li babagurgur
ji hemla erdê beyar
dipijiqe xwîna min

çar alî dîwar
çar alî zincîrên dijwar
ez
û xencera xwe
em mabûn li çîya
bê dost û yar
li ber ronîya birûskan
dibiriqî şînekî sar
ya li destê min
ne pênûs bû
hey hawar
xetên polayî
di zikê zinaran de
gul vedidan bi hêjayî
tu zanibe berxê min
weha dihat nivisîn dîroka min.

III

”jîyan bi şeref jiyîn e”
ev bû xîtaba min
ev bû cewhera dilê min
ev bû qedera min
ev bû kitêba muqedes
felsefeya mirovên bêkes

min serî netewand
min di hembêza xwe de
xencera xwe heband
ez bûm xencer
xencer bû alayeke rencber
min bi lorîna mêrxasan
ji pêsîra dêya xwe şîr mijand
min derd û kulê xwe
di dilê xwe de keland
di rojên şahîyê de
min berê xencera xwe da asîman
di rojên giran de
min da pêş selefên siwaran
ji çîya daketim wek bazan
ji gelîyan em bihurîn
wek bahozeke zozan

IV

min berê xwe da rojhilat
li wir berz dibû roja welat
di gel qazî
me bi hev re kir gazî
gazîya desthilat
lê wek ko tu dizanî
ji bo çerx negerîyan
em mecbûr vegerîyan

li nehlûs
li hember me generalek
dixwest me hemîyan têxe çalek
lo generalo
şahidê me ye çerxa felek
têr nakin
têr nakin
pirpirên ser milên te gelek

paşê li bêdav
li çîyayê sipîrêz
û derbend
li haregî bûm mêvan
min bêhna xwe
li ûsîro da
li gundê gozareş
dendikên gozan fermî
keçeke çavreş

li makû
dijmin cardin xwe ceriband
çardehê hezîranê
sala çil û heftan
bihurîm ji aras
mîna xencer tîş bike zebeş
wisa xetên dijmin hatin şikandin
dîwar û zincîrên çar alî hatin
dirizandin û qerifandin
tevî pêncsed mêrxasên gelî û çîyan
bihurîn ji çemê arasê bi serbilindî
em wek bazên caran

wekî din tarîx e xorto
divê tu zanibî
piştî salên pir dijwar
vegerîyam li welat yekcar

V

zavîte
çiyayê hindirîn û zozik
lê ez li çîyayê pîrs şikestim
agirê dojeh dipijiqî li mîlan
buhîr nîne ji bo qefleyên talan

metînan
metînan
çîyayê metînan
li vir li me çêbû şerekî pir giran
min li ber xwe da bi mêranî
lê piştî çil û pênc rojan
ez şikestim bêeman
eman
eman
çênabe bikeve çîyayê metînan
çarsed xencerên mêrxas
sond xwarin bi tifaq
da bigirin metînan ji lawên eflaq
di şeveke reştarî de
êrîş birin ser dijmin
bi merşa ey raqîb
dijmin girtin bin taqîb
xencerek bi navê siwar û xoşnav
bang dikir bi sê dengan bi nav
digo de lêxin bavê mino hûn ê lêxin
hûn ê dagirkeran li erdê xin

ji çîya dihat xumîn û gumîn
birûskan lê dida bi şîrqîn
wê şevê dijmin ez nasîm
ji hev ketin tevde bêmerasîm

roj berz bû bi sibê re
çîyayê metînan
dibiriqî wek xencerekê pê re
dilê min li dida bi kelecan
metînan bûbû xencereke canecan
seranser bi şahî dibiriqî wek mircan

payîz 2005

-----------------------------------

Nivîskar: SERDAR ROŞAN
Weşandin: 2006-03-06
Xwendin: 5836