STENBOL, 5/4 2006 — Îsal ji bo heyştê adarê, min hewl da ko ez tiştekî bikim, ji bo jinên demokrat û bi taybetî jinên hejar yên kurd. Du sal bûn ko ev kitêba niviskara kurd, Evîn Çîçek xanimê ya gelekî mijarberfireh û stûr li ber destê min bû. Min ji kitêbê gelekî hez kirîbû. Lê ji alîyê aborîya weşanê ve min cesaret nekir ko xwe bidim ber çapa vê kitêbê! Belko baştir jî bû ji ber her roja ko diçû me me bi hevre ev pirtûk ji çewtiyan safîtir kir.
Dema ko em ber bi heştê adara 2006an bûn, min xwe di nav xebata çapa vê kitêbê de dît. Çiqas ko em nêzikî bihar û adarê dibûn ewqasî jî min dît ko ez lez dikim ko rojekî berê vê kitêbe çap bikim û roja 8 adara 2006an itafî jina kurd û yên cîhanê bikim. Îro jî kitêb li ber belavkirinê ye.
Da ko ev mêranî, qehremanî û zanyarîya ko me dijî dijminê xwe nîşan nedaye, li serê jinê daye û ev perçiqandîye. Divê em xwe bidin efû kirin. Bi betalî jî efûkirin nabe. Divê em tiştekî bikin. Lê bila vê carê karê me hovîtîya ko me dijî jinan kirîye nebe, bilakis wê neyartîya ko me bi jînê kirîye bo ko em telafî bikin, ji karan ev kar be.
Ev civatên ko paşve mane, ango ji civata feodal û gundayetîyê derneketîn e. An jî nû derketin e, wê kirîza guherîna aborî û bênezaketîyê hemû li pişta jinên xwe bar dikin, li ber çavê me bi dar e. Lê em bê deng dimînin. Ev şerm û fedîya ji bo me bê dawîye û em ji bo rizgarîya jînê, mirovayetîyê û her weha xwe çi tiştekî nakin !
Ev nezanî û bê perwerdeyîya mêr û jînê komî ser hev dibe, li pişta jinê dikeve. Lê em bê eleqeder in. Wê demê ez ji xwe dipirsim; gelo em mirov in, an muswedeya mirovî ne?
Jin hîn nikare xwe biparêze. Mêr hin çav li keda jinê ye ko ji her alîyî ve mejokkerê wê be. Jin diafirîne, lê ji xwe wî heqî nabîne ko bibêje em mafdarê keda xwe ne.
Ji piçûktîyê ve keç ji alîyê malbatê ve bi navê «terbîyayê» naşînin dibistanê, dişînin ber berx û karan, dişînin bi erzanî di karê giran de, weke konfeksîyon, çandî û paqijîya malan. Li wan karan her heqaretê lê dikin, taciz dikin û hwd. Hest û helwestên wan keçan dişikînin.
Di jîyana gundeyatîyê de mêr qûretîyê dike, pozbilind e. Lê dema ko dinêre dora xwe, ji wî jî jîrtirîn û pozbilindtirîn hene, nikare bi wan tiştekî bike, xwe li ber wan dagirkeran ditewîn e. Vê carê di malê de, pozbilindîya ko li wî hatîyê kirin, bi jin û zarokan ve nîşanî dide û jîyanê ji wan re dike zindan!
Her di mêjûyê de heye ko jin li dorê, jê re xizmet û azetê bike, ango koletîyê bike. Ev ji li ser pişta jinê kêf, zewq û sefayê bibîn e! Lê na ev kesên ko ji kesekî din re ezayê bidin kişandin ev bixwe ji ne azad in, fêmdarê wê jî nin e .
Civatên islam li dijî jinê dijwar e. Ev bi qeyde û qanûnên şerietê nikarin raste rast çavan vekin. Da ko di orf û adetê mislimanan de her çiqasî bibêjin zina herame jî, bes ev ji bo jinê heye. Mêr ko çiqas ji malê re sadiq nebe, di nav heval û hogirê xwe yê mer de ewqasî xwe bi jîndarî heysîyet dibîne, lê bi esasî tolazek e. Lê ko jin wan kiryarê mêran bike dibe «fahişe, bênamus, bêexlaq» û hwd. bi toreyan ev jin dê bên/tên kuştin!
Mêr li kolanan digere, diçe qehwexaneyê, karê sîyasî dike; lê ev ji bo jinê «eyb e !».
Ji bo jina ko sirgûn bûye, jîyan tev dibe nakokî. Çawa ko insanekî ko ajnê nezanîbe û bigrin bavêjin deryayeke bê bin. Êdî jin dibe ko derkeve derî avê û xwe rizgar bike.
«Mal mala mêrane ! Zarok ko başbe a/ê bavê ye. Reis her bav e. Xulam, bê rûmet, xebatkar, malkir jî jin e.» Derdê serê derdan her daxwaza jînê daku bê cîh gor kêf û hewesa mêran e.
De ez jî mêr im, çiqas li ser bibêjim jî bi pirsa dawîn ez jî mêr im. Mejû û hesreta jinê bi tevayî ko bibêjim «min fêm kir» dibe derewîn. Ji bo wê heval û niviskara kurd Evîn Çîçek Xanimê di vî derheqî de nêrîn û dîtînên xwe ji her alîyî ve li problemê jinan û mêran kûr bûye, rawerde û ber bi çav kirîye.
Bi pênivîsa jineke kurd, jî kurdê ko koçberî diasporan bûne û êş û azar ji her alîyî ve dîtine portre bi portre, ji temen cuda cuda salî, cuda cuda heremî û welatî, kul û kesera civaka jînê daye ber mirovayetîyê. Civak bi nêrîna jinê dad kirîye. Ev berhem di civata jin û ya kurdan de, ji her alîyî ve tiştekî nû ye. Da ko mêr jinan fêm bikin, jin xwe û mêran fêm bikin, ji hovê mêran û koledaran çawa xwe rizgar û azad bikin! Ji tecrubeyên hemcinsên xwe stendîye û şirove kirîye.. Divê her kurdek di vê mijarê de rêyan ji xwe re bibînin û biafirînin. Demokrasî û wekhevî ji malê destpê dike. Wekhevî ko di malê de nebe, li wê civatê jî nabe... Ev kitêb bernama rizgarîya jina ko ne bextewar e dide pêş. Bernama ko fêmkirina problema jin û mêran berbiçav dike ev e. Ji alîyê sosyopsîkolojîk ve bi potreyan rû bi rû dike û nîşanî jin û mêran dide ev pirtûk e.
Bêxwendin, bêzanyarî civak hev û du fêm nake. Problem bi vêşartî çareser nabin, divê her problem bên kirîtik kirin. Kesê ko bixwaze problema xwe ya nebextewarîyê fêr bibe, divê vê pirtûkê bêguman bixwîn e.
Destê te sax, jîyana te dirêj be ko te berhemek wa berfireh afirandîye, paşeroja me di derheq û tekilîya jin û mêran de, di vê dem û cejna jinên cîhanê yên demokrat de daye weşandin. Heval û nivîskara hêja Evîn Çiçek xanim ji bo vê xebata te gelekî spas! Bila her roja jinan weke heştê adarê be!
------
Navê kitêbê: Kadınca Yargılama
Nivîskar: Evîn Çîçek
Weşanxane: Pêrî
Danasîn: Ehmed Onal
Ebat: 21x13,5
Rupel: 544
Buha: 25.00 YTL
ISBN 975-9010-35-6
Adres: Söğütlüçeşme cad. Pavlonya Sok. No: 10/19 Kadiköy / İstanbul
Tel: 0216 347 26 44
GSM: 0533 488 01 12
E-name: perikitap@mynet.com |
